9 مورد از کاربردهای نگارگری در زندگی روزمره
اگر به اطرافمان خوب دقت کنیم ، متریال ها و شکل های مختلفی میبینیم که همگی برای زیبایی بهتر اون متریال یا موجودیت مثل کیف ، لباس ، کوسن های مبل ، منظره های ساختمانی ، شال و روسری ، قالی بافی ، ظروف مختلف چینی ، جلد های کتاب و … ، دست به هنر نگارگری زدند و برای بهتر جلوه دادن آن متریال ، از این هنر استفاده کردند .
ما در این مقاله با هنر نگارگری ، تاریخچه آن و همچنین انواع کاربردهای نگارگری در هنر و صنعت ، آشنا میشویم . با ما همراه باشید و فهرست مطالب را دنبال کنید .
فهرست مطالب
هنر نگارگری به چه معناست ؟
نگارگری ایرانی، به نقاشی هایی گفته می شود که حاصل خیالات و رویا پردازی های هنرمند و سیر کردن روح او در عالم معناست؛ هنرمند سعی می کند تا با گشتن در عالم معنا، آنچه را با روح خویش لمس می نماید به تصویر کشد. نگارگری، همان هنر ظریف و ریزنقش خاور نزدیک است که معمولا دارای ویژگی کاربردی است مثلا برای مصورسازی کتب ادبی، تاریخی، علمی و پزشکی یا مذهبی تولید می شود یا به صورت «دیوارنگاره» بر روی دیوار کشیده می شود. نگارگری ایرانی، ریشه در فرهنگ و هنر ایران زمین دارد و هنرمند نگارگر، بدون شناخت آثار ادبی و شعر ایرانی و دیدگاه های عارفانه نمی تواند آثار نگارگری خلق کند زیرا تصویرسازی های موجود در نگارگری مربوط به عالم ماده نیست بلکه مربوط به عالم معناست. در نگارگری ایرانی، سایه وجود ندارد و تصاویر غرق در نور هستند. در این سبک، بُعد، سایه روشن و اصول پرسپکتیو رعایت نمی شود. در نگارگری چهره ی مرد و زن فرق چندانی با یکدیگر ندارد زیرا جنسیت در عالم معنا فاقد اهمیت است.
نظر استاد سمیه رشیدی راجع به معنی و مفهوم هنر نگارگری
نگارگری یا نقاشی ایرانی یا پیکره نگاری یا مینیاتور ، سه زیر مجموعه یا شاخه های اصلی دارد ؛ تذهیب ، تشعیر و گل و مرغ . کسانی که دنبال زیرشاخه های نگارگری هستند ، باید اول با هنر نگارگری آشنا شده و بعد سمت علاقه خود بروند . نتیجه این کار ساده شدن قوائد نگارگری برای دانشجویان ساده میشود و راحت تر میتوانند در یکی از زیر شاخه های نگارگری ، فعالیت کنند .
با آکادمی رشیدی همین الان آشنا شو ! دوره های مختلف این آکادمی برای یادگیری نگارگری چه چیزهایی هستند
تاریخچه نگارگری
آغاز نگارگری در ایران به دوران میان سنگی برمیگردد, دیوارنگاری غارها در دوران کهن اهمیت زیادی برای شناخت انسانها و نحوه ی زندگی و معاشرت آنها در دوران کهن دارد. بعدها آثار نقاشی روی سفال، در محدوده‌ی زمانی هزاره پنجم قبل از میلاد درمناطقی مثل کاشان و دامغان پدیدار میشوند.
این روند با نقش برجسته های دوره ی هخامنشی که بیشتر با سنتهای گذشته مانند روش‌های چکیده‌نگاری و نمادپردازی ادامه یافت تا در دوران سلوکیان و اشکانیان بیشتر پیرو غرب و یونان شد که گچ‌بری رنگی و نقاشی دیواری از هنرهای رایج در عصر اشکانی بود.
ولی بعدها در دوران ساسانیان برگشت به سمت هنر هخامنشی بیشتر شد و اساس را عناصر کهن ایرانی و آسیای غربی تشکیل داد. سپس مانویان آسیای میانه نیز به نوبه خود بر جریان هنر دوره‌ی اسلامی تأثیر گذاشتند بطوری که پایه ی نگارگری ایران اسلامی نیز شناخته میشود.
در اوایل دوره ی اسلامی به گچ بری و دیوارنگاری به تقلید از ساسانیان پرداختند حال آنکه، پس از استیلای مغولان اهمیت آن در مقایسه با تصویرگری کتاب بسیار کاهش یافت. نقاشی دیواری بزرگ اندازه مجددا در عهد صفویان مورد توجه قرار گرفت،هر چند دقیقا به ویژگی‌های نگاره‌های کوچک وابسته بود و در دوران جدید,نگارگری تدریجا جایش را به قلمدان نگاری و پرده نگاری رنگ روغن داد.
تابه در نواحی فلات ایران آثاری پراکنده مشتمل بر تندیسهای گِلی، صخره نگاره ها، سفالینه های منقوش و مُهر های محکوک شناخته شده اند که ما را تا حدی با زندگی مادی و معنوی ساکنان این خطه در اعصار قبل از تاریخ آشنا می کنند.
صخره نگاره های منطقه کوهدشت لرستان، که صحنه های رزم و شکار با تیر و کمان و حیواناتی چون اسب، گوزن، بز کوهی و سگ را نشان می دهند، از جمله قدیمی ترین آثار تصویری یافت شده در ایران به شمار می آیند. بیشتر این نقاشیها به شیوه ای ساده و ابتدایی و با رنگهای قرمز اخرایی، سیاه و یا زرد بر روی دیواره غارها کشیده شده اند.
با توجه به تداوم سنتهای تصویری مانوی در اوایل دوره اسلامی، نگارگری داخل کتاب رواج بیشتری نسبت به دیوارنگاری پیدا کرد. و پس از تسلط مغولان بر ایران و برپایی کارگاه‌هایی به منظور تولید نسخه‌های مصور، نقاشی دیواری بتدریج فراموش شد.
انواع کاربردهای نگارگری
هنر نگارگری در دنیای واقعی (نه فقط روی کاغذ) کاربرد های متعددی دارد . فارغ‌التحصیلان این رشته علاوه بر تولید آثار هنری، دایر کردن کارگاه شخصی، برگزاری نمایشگاه آثار خود و تدریس نگارگری به هنرجویان همچنین میتوانند به عنوان کارشناسی امور هنری، طراح یا نقاش در مراکز تولید انیمیشن یا پروژه‌های تصویری دیگر یا در سازمان میراث فرهنگی و ادارات تابعه در ترمیم آثار هنری، در مراکز آموزشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان مربی و یا با ادامه تحصیل در مقطع کارکشناسی ارشد به عنوان استاد در مراکز دانشگاهی تدریس کنند.
کاربردهای نگارگری به شکل دوبعدی و تخت یا حجم و نقش برجسته و یا حکاکی می‌تواند باشد و عبارت اند از :
کاربردهای نگارگری در صنعت ظروف
یکی از کاربردهای نگارگری ، نگارگری در صنعت ظروف است که انواع مختلفی دارد ، عبارت اند از :
- ظروف چینی
- ظروف سفالی
- ظروف سرامیکی
- ظروف شیشه ای
- ظروف سنگی
- ظروف چوبی
- ظروف پاپیه ماشه
- ظروف فلزی (قلم زنی)
- مینا کاری
تصویری که در زیر مشاهده میکنید ، تراش کاسه چوبی از چوب درخت گردوی ۱۰۰ ساله و باز آفرینی نگارگری دوران صفویه میباشد .
این ظرف فاخر و نفیس اگر چه یک محصول نو ساخت میباشد اما بدلیل کهنسال بودن متریال و همچنین استفاده از نقوش دوران صفوی احساس “دیرینه پسندی” انسان را ارضا مینماید.
همانگونه که دانشمندان با کشف DNA یک انسان ما قبل تاریخ و خلق دوباره آن به وجد می آیند . هنرمندان نیز با الهام و الگو پذیری و باز آفرینی یک اثر یا سبک قدیمی به وجد می آیند.
امیدواریم خریداران و علاقمندان به هنر هم از اینچنین آثاری استقبال کنند.
کاربردهای نگارگری در صنعت کتب خطی و چاپی
یکی از کاربردهای نگارگری ، نگارگری در صنعت کتب خطی و چاپی است که انواع مختلفی دارد ، عبارت اند از :
- جلد کتاب
- تزیین صفحات آستر بدرقه کتاب ها
- طراحی صفحه نخست
- طراحی صفحات کتاب
- طراحی فصول
- طراحی و تصویر سازی بعضی از صفحات کتاب
تصویری که در زیر مشاهده میکنید ، جلد نسخه است که از جنس تیماج(پوست) ایگونه تزئینات نباتی و گیاهی ندارد و رنگ قهوهبوده و هیچ تیره دارد. مرور زمان باعث ایجاد خوردگی در اطراف جلد دیباچه کتاب است .تصویر شماره دارای سرلوح زیبا در قسمت بالای صفحه بوده که مذهب شده است.باشد و در آن از رنگ لاجورد و طلایی استفادهمی در قسمت پائین سرلوح، کتیبه «بِسْم ِ الله ِ الّرَحْمن ِ الّرَحْیمِ» به خط زیبای نستعلیق کتابت شده و در قسمت پائین عبارت فوق آمده است: السلام و زلیخا من کلام«آغاز کتاب حضرت یوسف علیه رحمه الله» و در ادامه توضیحی در مورد زلیخا آمده است.
کاربردهای نگارگری در صنعت چرم
کاربردهای نگارگری در صنعت ساختمان
دیوارنگاره‌های چهل ستون اصفهان نمونه‌ای از بهترین تزیینات وابسته به معماری در ایران است. این دیوارنگاره‌ها بیانگر رویداد‌های تاریخی دوران صفویه و پس از آن به شمار می‌رود که در کنار مضامین مرسوم ادبی و نقوش گیاهی و تجریدی با تکنیک تمپرا و رنگ روغن بر روی دیوار‌های گچی به سبک مکتب اصفهان و به شیوه نقاش شهر صفوی، رضا عباسی نقش شده است.
کاربردهای نگارگری در صنعت چرم
کیف کلاسیک چرم دست دوز که از چرم گاو تهیه شده وباهنر نگارگری گل ومرغ تزیین شده است.
کاربردهای نگارگری در صنعت چوب
کاربردهای نگارگری در صنعت پارچه
کاربردهای نگارگری در صنعت تبلیغات
کاربردهای نگارگری در صنعت انیمیشن
دیدگاهتان را بنویسید