زندگینامه بهجت صدر نقاش ایرانی

بهجت صدر نقاش ایرانی در 8 خرداد ماه 1303 در اراک به دنیا آمد و در 19 مرداد 1388 چشم از جهان فروبست. صدر در سال 1333 با درجه ممتاز از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد و برای ادامه تحصیل در ایتالیا بورسیه تحصیلی دریافت کرد. او در مدرسه هنرهای زیبا در ناپل و آکادمی رم تحصیل کرد. صدر در سی و دو سالگی جایزه سن ویتو رومانو را دریافت کرد و یکی از نقاشی های او در بیست و هشت سالگی در بینال ونیز به نمایش گذاشته شد. در ادامه به معرفی و زندگی نامه کامل این هنرمند نامدار می‌ پردازیم با ما در آکادمی رشیدی همراه باشید.

بیوگرافی بهجت صدر

بهجت صدر از چهره های برجسته هنر معاصر و از نخستین هنرمندان زن ایرانی است که در عرصه هنر جهانی شناخته شده است. خانم صدر از تکرار هنر سنتی ایرانی یا تقلید از آثار هنرمندان معاصر غربی صرف نظر کرد. در عوض، او سبکی انتزاعی را توسعه داد که به عنوان پایه و اساس هنر او عمل کرد، که مشخصه آن بافتی از خطوط موازی است که به طور ریتمیک تکرار می شوند. بهجت صدر هنرمندی پیشگام بود که در طول زندگی حرفه‌ای خود رسانه‌ های مختلفی از جمله نقاشی، عکاسی و کلاژ را تجربه کرد و در این راه به بینش‌های خلاقانه ارزشمندی دست یافت.

او به عنوان شاگرد اول دوره نقاشی خود در دانشکده هنرهای زیبا، در سال 1333 فارغ التحصیل شد و برای ادامه تحصیل، بورسیه تحصیلی دریافت کرد. بهجت به ایتالیا سفر کرد و در مدرسه هنرهای زیبا در «ناپل» ثبت نام کرد و بعداً در «آکادمی رم» به تحصیلات خود ادامه داد.

بهجت صدر در سی و دو سالگی جایزه شهر سن ویتو رومانو را دریافت کرد و یکی از نقاشی های او برای نمایش در بیست و هشتمین بینال ونیز انتخاب شد. منتقدان کار طبیعت بی‌جان او را به عنوان “لطیف و پست‌امپرسیونیستی” تحسین کردند. صدر در سال 1336 به راهنمایی مربی خود «روبروتو ملی»، نمایشگاه افتتاحیه خود را در گالری ایل پینچیو برگزار کرد که توجه منتقدان هنری را به خود جلب کرد.

تحصیل در ایتالیا تأثیر عمیقی بر او گذاشت و به علاقه او به هنر انتزاعی دامن زد. بهجت صدر در نقاشی‌های انتزاعی‌اش، ترکیب‌ های دایره‌ ای را می‌ سازد که شامل پاشیدن‌ها و راه‌راه‌های رنگی بود و از همان ابتدا، خطوط ضخیم و سیاهی را به کار می‌برد که بعدها به مشخصه بارز آثار او تبدیل شد. خانم صدر در سال 1339 به ایران بازگشت و به تدریس نقاشی در دانشکده هنرهای زیبا پرداخت.

در اوایل دهه 40، صدر زبان انتزاعی خود را کشف کرد. مشخصه آثار او نوارهای پهن، عمودی و موازی افقی بود که تکرار آنها بافتی هماهنگ را ایجاد می کرد. این ویژگی خاص، هنر صدر را متمایز کرد. بهجت صدر به تدریج از نقاشی روی سه پایه دور شد و شروع به گذاشتن بوم هایش روی زمین کرد. این تغییر ارتباط فیزیکی بین بدن او و بوم را افزایش داد و سبک هنری او را به تکنیک نقاشی اکشن نزدیک کرد.

سبک هنری بهجت صدر به دلیل رویکرد نوآورانه و پیشروانه او از سبک هنری هم دوران‌های خود متمایز بود. وی یک بار در مورد آثارش اظهار داشت: “برخی از نقاشان مجبورند به یک سنت خاص مانند ترکیب عناصر ایرانی پایبند باشند. این نوعی سوگیری است. من به عنوان یک نقاش ممکن است تحت تأثیر سرزمینم، کاشی کاری مسجد جامع باشم. یا معماری اصفهان، اما لزوماً آنها را در نقاشی‌هایم به تصویر نمی‌کشم. محیط به عنوان منبع الهام عمل می‌کند. تجسم آنچه احساس می‌شود و در ذهن نقش می‌بندد ضروری است.»

او شیفتگی عمیقی به فرآیند نقاشی داشت و به همین دلیل، نقاشی روی مواد غیر متعارف مانند چوب و آلومینیوم را آزمایش کرد. صدر رنگ را روی سطح مورد نظر قرار داد و سپس از یک کاردک برای پخش یا شکل دادن رنگ ها به دلخواه استفاده کرد. در سال 1341 بهجت صدر و چارلز حسین زنده‌رودی مشترکاً برنده جایزه سومین بینال تهران شدند. علاوه بر این، صدر دو اثر دیواری و سرامیک استثنایی به وسعت 90 متر مربع برای نمای «هتل هیلتون» خلق کرد. در همان سال برای دومین بار برای بینال ونیز انتخاب شد و سال بعد در بینال سائوپائولو شرکت کرد.

در اواخر دهه 40، بهجت صدر تمرکز خود را به سمت روندهای نوآورانه “کینتیک آرت” و “اُپ آرت”، که در همان دوره در هنر غرب برجسته می شد، معطوف کرد. او شروع به ایجاد ترکیب‌های انتزاعی بر روی کرکره‌های چوبی یا پارچه‌ای کرد که می‌توانستند باز و بسته شوند، با تغییر ساختار از طریق حرکت پره‌ها، یا با موتور یا دست، یا از طریق تعامل نور و آینه. اولین اثر بهجت صدر از مجموعه کرکره‌ها با عنوان «نور دانش» برنده جایزه اول مسابقه نقاشی یونسکو علیه بی سوادی شد. اثری که ایجاد شد، این بود که یک خورشید ساده و قرمز از پشت پرده‌ای تاریک آشکار می‌شد.

بهجت صدر به عنوان هنرمندی تأثیرگذار و آوانگارد، جایگاه ویژه ای در هنر معاصر ایران دارد. آثار او در کنار آثار هنرمندان مطرحی چون ژوزف بویز، مساژه، موهوی – نادی به نمایش گذاشته شده است. صدر در دهه‌های هفتاد و هشتاد نمایشگاه‌های متعددی را در ایران و خارج از ایران برگزار کرد و آثار هنری او اکنون در موزه‌های مختلف از جمله موزه هنرهای معاصر تهران و همچنین مؤسسات خارجی مانند مؤسسه هنر مینیا پولیس در آمریکا، موزه هنر های پاریس، موزه هنرهای چک واسلواکی، و موزه هنرهای رم و … نگهداری می‌شود.

دهه 60 دوره ای از کاوش های هنری جدید برای بهجت صدر بود. بیماری او کار بر روی بوم‌های بزرگ را چالش‌برانگیز کرد، و او را وادار کرد که از نقاشی‌های بزرگ فاصله بگیرد و به جای آن روی فوتومونتاژ و نقاشی عکس در اندازه‌های کوچک‌ تر تمرکز کند.

بهجت صدر تکه هایی را از عکس هایی که گرفته بود می برید و آنها را با عناصر مختلف مانند رنگ ترکیب می کرد. خانم صدر با وجود بیماری، استقامت کرد و تا پایان عمر به خلق این آثار کوچک ادامه داد. این هنرمند بزرگ در سال 1388 با تحمل چندین دوره بیماری دار فانی را وداع گفت.

نوشته شده توسط شرکت دیجیتال مارکتینگ فیبی لند.