آموزش طراحی آناتومی چشم انسان

در دنیای هنر و ادبیات، چشم‌ها به عنوان پنجره‌ای به دنیای روح و احساسات انسان شناخته می‌شوند. جمله‌ی آرامگاه و جذاب “چشم‌ها پنجره‌ای به روح شما هستند” که به نقل از هنرمند بزرگ انگلیسی، ویلیام شکسپیر آمده است، در این زمینه از اهمیت بالایی برخوردار است. هنرمندان از گذشته تا به حال، سعی کرده‌اند تا احساسات انسانی را در آثار هنری خود از قبیل نقاشی، مجسمه‌سازی، عکاسی و شعر به تصویر بکشند. این تلاش‌ها باعث ثبت وقایع مهم تاریخی و انسانی در قالب هنر شده است.

طراحی آناتومی چشم | “چشم­ ها پنجره­ ای به روح شما هستند.” حتماً تاکنون بارها این جمله‌­ی پرکاربرد از هنرمند مشهور انگلیسی ویلیام شکسپیر، را شنیده ­اید. نظر شما در این مورد چیست؟ هنرمندان بسیاری از گذشته تا به حال، تلاش کرده ­اند احساسات انسانی را در قالب­ های مختلف هنری از جمله نقاشی، مجسمه ­سازی، عکاسی، شعر، نمایشنامه و … ثبت کنند. بسیاری از این آثار درباره­‌ی وقایع مهم تاریخی بوده ­اند. در تصویر 1 بخشی از چهار اثر مشهور نقاشی را مشاهده می ­کنید.

تصویر بالا سمت چپ، بخشی از نقاشی “ایوان مخوف و پسرش” اثر “ایلیا ریپین” را به نمایش گذاشته است. این نقاشی سرگذشت تزار روسیه مشهور به ایوان مخوف را به نمایش گذاشته است. در این صحنه نقاش، به زیبایی احساس ناامیدی و پشیمانی ایوان مخوف را که با دستان خود فرزندش را به قتل رساند، به تصویر کشیده است. در تصویر بالا سمت راست، قسمتی از نقاشی “واپسین روز پمپئی”، اثر “کارل بریولوف” را می ­بینید. این تصویر مربوط به صحنه‌­ی فوران آتشفشان در شهر تاریخی پمپئی ایتالیا و مرگ بسیاری از مردم می ­باشد.

همان­طور که می­ بینید می­ توان احساس ترس را در چهره‌ی انتخاب شده از این اثر، دریافت کرد. در تصویر پایین سمت چپ، بخشی از نقاشی “فرشته‌­ی سقوط کرده” اثر “الکساندر کابانل” را می­ بینید که ماهرانه احساس خشم و تنفر را به تصویر کشیده است. این اثر ماجرای رانده شدن شیطان از بهشت، بر اثر نافرمانی را به تصویر کشیده است. در نهایت، تصویر پایین سمت راست، قسمتی از نقاشی “شهید سلوی”، اثر “جان اورت میلی” است که احساس غم در دختری جوان را به تصویر کشیده است. این اثر نیز اشاره به ماجرای اعدام دختری جوان به دلیل امتناع از ادای سوگند برای اعلام جیمز دوم به عنوان رئیس کلیسا، اشاره دارد.

تصویر 1 نمونه­ های زیبایی را ارائه کرده است که بیانگر همان جمله­‌ی مشهور شکسپیر (که متن مقاله با آن آغاز شد) می ­باشد. بنابراین طراحی آناتومی چشم ها نیاز به دقت و ظرافت بسیاری دارد. این مقاله می ­تواند شروعی در مسیر تمرینات شما در جهت دستیابی به مهارت طراحی آناتومی چشم باشد.

در این مقاله یاد می ­گیرید که آناتومی چشمان انسان را در ­حالت معمول خود در سه نمای تمام ­رخ، نیم رخ و سه ­رخ و در نگاه به روبرو، گام به گام ترسیم کنید. همچنین در صورت علاقه ­مند بودن به تکمیل دانش خود در این زمینه و تمرینات بیشتر می ­توانید از دوره ه­ای مجازی که در آکادمی استاد رشیدی با عنوان “اصول طراحی چهره” آماده شده است، بهره ­مند شوید.

“10 اصل کلی برای طراحی آناتومی انسان” : در این مقاله بلند، توضیحات و آموزش هایی راجب به طراحی آناتومی اعضای مختلف بدن انسان برای شما هنردوستان آورده‌ایم. جهت مطالعه مقاله کلیک کنید!!!

طراحی آناتومی چشم

در تصویر 2 بخش­ هایی از آناتومی چشم انسان که برای طراحی مورد نیاز هستند را می ­بینید. یادگیری این اسامی برای توضیحات بعدی که شامل مراحل طراحی چشم می ­باشند، لازم است. چشم در حالت کلی به شکل کره‌­ای تشکیل شده از صلبیه، عنبیه و مردمک است. همچنین همان طور که در شکل مشخص است، قرنیه یک منحنی یا نیم کره‌­ای جدا بر روی کره‌­ی چشم است که خط اتصال آن با کره چشم، لیمبوس قرنیه نامیده می ­شود. برآمدگی قرنیه در طراحی نیم رخ چشم مشخص‌­تر خواهد بود.

بخش Plica semilunaris بقایای باقیمانده‌­ی غشای پلکی (پلک سوم) است که در برخی حیوانات از جمله پرندگان، خزندگان و ماهی­ ها وجود دارد و برای محافظت در سراسر چشم کشیده می ­شود. اما در چشم انسان به چرخش بیشتر کره­‌ی چشم کمک می ­کند.

طراحی آناتومی چشم در نمای تمام ­رخ و دید روبرو

برای طراحی آناتومی چشم در نمای تما­م ­رخ ابتدا، یک خط صاف به عنوان خط میانی چشم ترسیم می­ کنیم. دو قوس بالا و پایینی خطوط اصلی چشم را همچون مرحله­‌ی اول در تصویر 3، در جایگاه درست نسبت به خط رسم می ­کنیم. همانطور که مشاهده می­ کنید، این دوقوس محاط در یک مستطیل هستند. که خط ترسیم شده به عنوان خط میانی، مستطیل را به دو قسمت نابرابر تقسیم کرده است و بخش بالایی بزرگتر است.

دو قوس چشم در نقاط E و F مماس با مستطیل هستند، که در برخی موارد با طول مستطیل نسبت طلایی دارند. یعنی نسبت AB بر روی EB، همچنین EB بر روی AE، می­تواند عددی برابر با 618/1 باشد. دقت داشته باشید که آناتومی چشمان افراد مختلف شکل­ های متنوعی دارند و در این مقاله تنها یک حالت برای یادگیری در نظر گرفته شده است.

در مرحله­‌ی دوم، یک قوس موازی با قوس بالای چشم ترسیم می­ کنیم که حجم بالایی چشم را نشان می­ دهد. مرحله­‌ی سوم خطوط داخلی چشم را نمایش می­ دهد که یک بخش باریک را تشکیل می ­دهد. در مرحله­‌ی چهارم، به نسبت عنبیه به صلبیه و در مرحله­‌ی پنجم به نسبت مردمک به عنبیه دقت کنید. توجه داشته باشید که برای طراحی درست ابعاد عنبیه، دوباره به مستطیلی که در مرحله‌­ی اول رسم شد، احتیاج داریم. قطر عنبیه نباید از یک سوم پاره­ خط AB بیشتر در نظر گرفته شود. به علاوه از آنجایی که در نگارگری عموماً آناتومی چشم ­ها خمار هستند، بخشی از عنبیه، در زیر قوس بالای چشم قرار می ­گیرد.

مردمک نیز دقیقاً وسط عنبیه بوده و قطر آن متغیر است. در مواجهه با نور زیاد، مردمک چشم­ ها تنگ شده و در نور کم گشادتر می­ شوند. اما عموماً به اندازه­‌ی یک سوم عنبیه ترسیم می ­شود. همچنین در مرحله­‌ی چهارم شاهد تناسبات ابرو نسبت به چشم بوده و در مرحله­‌ی پنجم خط زیرین چشم را می­ بینید که برآمدگی کوچک زیر چشم را نشان می دهد. در مرحله­‌ی بعدی پلک ­های بالا و پایین را به ترتیب مراحل 6 و 7 طراحی کنید تا در نهایت با سایه­ گذاری پایانی طراحی آناتومی چشم در نمای روبه‌­رو را به پایان برسانید. توجه کنید که خطوط سایه ­گذاری در بخش­ های مختلف صورت، بر اساس ماهیچه ­های صورت می­ باشند.

طراحی آناتومی چشم در نمای نیم رخ و دید روبرو

در نمای نیم رخ، مستطیلی که در مرحله­‌ی قبل، چشم را درون آن ترسیم کردیم به مربع نزدیک­‌تر می­ شود. بخش پلک بالا به دلیل پلک­ های بلند و متراکم­، پررنگ­‌تر ترسیم می­ شود. به جهت ترسیم پلک­ ها در گوشه و مرکز چشم، دقت کنید. نکته­‌ی قابل توجه بعدی، برجستگی کره‌­ی چشم است که در نمای تمام­ رخ به وسیله‌­ی سایه­ گذاری مشخص شد. در نمای نیمرخ، برجستگی کره‌­ی چشم، برآمدگی قرنیه و همچنین برجستگی پیشانی که از محل ابروها آغاز می­‌شود، به وضوح مشخص است.

طراحی آناتومی چشم در نمای سه ­رخ و دید روبرو

مشخصاً بر اساس قوانین پرسپکتیو، طول آناتومی چشم در نمای سه­ رخ نسبت به نمای تمام ­رخ کوچک­تر ترسیم می شود. اما دقت داشته باشید که این طول بسته به اینکه چهره‌­ی کاراکتر به چه میزانی نسبت به چشم ما (ناظر) مایل باشد، متغیر خواهد بود. با دقت در تصویر 7 می ­توانید این موضوع را بهتر درک کنید. اما در این بخش یک حالت مایل از چشم (که به نمای تمام ­رخ نزدیک‌­تر است)، را مرحله به مرحله با هم طراحی می­ کنیم. همان­طور که می­ بینید مراحل تقریباً نزدیک به نمای تمام ­رخ می­ باشد.

نکته­‌ی دیگری که باید به آن توجه داشته باشید، محل قرارگیری عنبیه است. در نگاه به روبرو، در نمای تمام ­رخ، عنبیه در وسط صلبیه قرار می­ گیرد اما در نمای سه ­رخ، دیگر در وسط طول صلبیه ترسیم نمی ­شود و ما درواقع نیمه­‌ ای از صلبیه را که به چشمان­مان نزدیک‌­تر است، بزرگتر از نیمه‌­ی دیگر می­ بینیم.

نتیجه­ گیری

در این مقاله آناتومی چشم انسان در در حالت نگاه به روبرو در سه حالت تمام­ رخ، نیم رخ و سه­ رخ بررسی شد و مسلماً در حالت چرخش مردمک و نگاه به بالا، پایین و یا به­ طور کلی اطراف، شاهد تغییراتی خواهیم بود. همچنین همان ­گونه که در ابتدای مقاله بحث شد، انسان در مواجهه با احساسات مختلف از جمله، شادی، غم، ترس، خشم و … تغییراتی را در چهره­‌ی خود و به ویژه در چشمان خود بروز می ­دهد. در تصویر 8 نمونه ­هایی از این تغییرات را مشاهده می­ کنید.

بنابراین فراموش نکنید که در این مقاله تنها با کلیاتی در رابطه با مبحث مهم آناتومی چشم آشنا شدید و این شروع کار شما خواهد بود. در صورت تمایل به مطالعات و تمرینات بیشتر در این زمینه، می ­توانید از دوره­‌ی مجازی استاد رشیدی با عنوان “اصول طراحی چهره” استفاده کنید. در این دوره این امکان برای شما وجود دارد که تمرینات خود را برای رفع اشکال ارسال کرده و از رفع اشکال استاد رشیدی در قالب فیلم، بهره­ مند شوید.

نگارنده : آتوسا شعبانی

سئو شده توسط شرکت دیجیتال مارکتینگ فیبی لند