آموزش تناسبات طلایی در طراحی آناتومی چهره
مقدمه
تناسبات طلایی در طراحی آناتومی چهره همواره از طرف بسیاری از دانشمندان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. دانشمندان مختلف در حوزه های مختلف، به کاربردهای فراوان آن در جهان هستی پی برده اند و بسیاری از هنرمندان معتقدند که این تناسب، ماهیت زیبایی شناسانه دارد. و همین دلیل موجب کاربردهای زیاد این تناسب در بخش های مختلف هنرهای تجسمی از جمله نقاشی، معماری، عکاسی و … شده است.
در این مقاله از مجموعه مقالات آکادمی رشیدی با ما همراه باشید….
نمونه هایی از کاربرد این تناسبات طلایی در طراحی آناتومی چهره در نقاشی و معماری را به ترتیب در تصویر 1 و 2، مشاهده می کنید. نقاشی، اثر نقاش فرانسوی ژرژ پیر سورا بوده و اثر معماری، بنای تاج محل در هندوستان را نمایش می دهد که هنرمندان بسیاری به رهبری استاد احمد لاهوری و استاد حمید لاهوری در طراحی و ساخت این بنا شرکت داشته اند.
به همین ترتیب تحقیقات دانشمندان بر روی چهره انسان، کاربرد این تناسب در بخش های مختلف چهره و رابطه‌ی آن با زیبایی را به اثبات می رساند. البته لازم به ذکر است که این مقاله به هیچ عنوان قصد استانداردسازی چهره و رتبه بندی چهره انسان از لحاظ زیبایی را ندارد. چرا که به نظر می رسد که برخی از مطالب پزشکی، از این تناسبات برای سودجویی بهره می برند. اگر مطالعه‌ی کوتاهی در مورد زیبایی شناسی داشته باشید، متوجه خواهید شد که مبحث زیبایی در ماهیت خود بسیار پیچیده می باشد.
“10 اصل کلی برای طراحی آناتومی انسان” : در این مقاله بلند، توضیحات و آموزش هایی راجب به طراحی آناتومی اعضای مختلف بدن انسان برای شما هنردوستان آورده‌ایم. جهت مطالعه مقاله کلیک کنید!!!
همانطور که می دانید، چهره انسان ها به طور شگفت انگیزی متنوع بوده و همین تفاوت، موجب خاص بودن چهره هر فرد، و عامل شناخت وی به وسیله ابزار بصری انسان یعنی چشم هاست. در حالت کلی، یک الگوی مشترک در چهره‌ی انسان، موجب تفاوت ما با جانداران دیگر است.
همچنین جزئیاتی موجب تفاوت های آشکاری در چهره زنان و مردان است. از طرفی چهره پدران و مادران در چهره فرزندانشان به صورت ژنتیکی تأثیر می گذارد و موجب شباهت فرزندان به والدینشان می شود. به علاوه، ما شاهد تشابه هایی در برخی جزئیات چهره های افراد یک منطقه و اقلیم جغرافیایی خاص هستیم که موجب شده ما بتوانیم حدس بزنیم که این چهره متعلق به کدام قاره یا محدوده‌ی جغرافیایی است.
به طور مثال دو روانشناس به نام های لیزا دیبروین و بن جونز، به وسیله‌ی نرم افزاری تلاش کرده‌اند که متوسط چهره‌ی زنان در کشور های مختلف جهان را به دست آورند که برآمده از همان تشابه های ملیتی در چهره هاست.بخشی از نتایج مطالعات این دو روانشناس را در تصویر 3 مشاهده می کنید. اما شگفتی تناسبات طلایی در طراحی آناتومی چهره انسان از این حد فراتر می رود و ظرافت جزئیات چهره به حدی است که با تمام این تشابهات، ما شاهد منحصر به فرد بودن چهره هر انسان هستیم. این تشابهات و تفاوت ها برگرفته از شکل اجزای صورت و تناسبات آنها با یکدیگر هستند.
نسبت طلایی
اگر یک پاره خط به ابعاد مشخص را به دو نیم تقسیم بندی کنید به طوری که رابطه ای همچون تصویر 4 در آن برقرار باشد، در واقع این پاره خط با نسبت طلایی تقسیم بندی شده است. بعدها پس از کشف دنباله‌ی فیبوناچی در ریاضیات، دانشمندان متوجه شدند که نسبت های به دست آمده از اعداد کنار هم در این دنباله نزدیک به تناسبات طلایی در طراحی آناتومی چهره بوده و به سمت آن میل می کند.
همچنین این دنباله دارای طرحواره ای است که با استفاده از چرخش مربع هایی به اضلاع اعداد این دنباله به حالتی خاص، ترسیم می شود (تصویر 5). در مقاله‌ی “نسبت های طلایی در آناتومی بدن انسان” درباره‌ی ارتباط نسبت طلایی با دنباله‌ی فیبوناچی توضیحات مختصری داده شده است. اما در اینجا نتیجه‌ی این ارتباط را در تصویر 5 می بینید.
تناسبات طلایی در طراحی آناتومی چهره انسان
دانشمندان به تازگی به تناسبات طلایی در طراحی آناتومی چهره را در جمجمه انسان پی برده اند. در تصویر 6 نسبت قوس پس سری همراه با قوس آهیان های جمجمه بر قوس پیشانی برابر 1.6 است که این نسبت به نسبت طلایی بسیار نزدیک است. همچنین تصویر 7 یک تصویر گرافیکی از تناسبات طلایی در بخش های مختلف جمجمه انسان، اثر هنرمند گرافیست Rachel Krohn را به نمایش گذاشته است. در این تصویر نسبت B/A و همچنین A+B/B برابر 1.618 می باشد.
برای شروع طراحی چهره انسان، تناسبات اولیه و مهمی وجود دارند که در تصویر 8 مشاهده می کنید. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید مقاله “طراحی آناتومی چهره” را مطالعه کنید. اما همانطور که پیشتر گفته شد، تناسبات طلایی را گاهاً در چهره انسان نیز می توان یافت.
البته یادآوری این نکته لازم است که چهره انسان ظرافت بسیار شگفت انگیزی دارد و با وجود تشابه هایی کلی، چهره هر انسان منحصر به فرد و مخصوص به خود است. و این تنوع شگفت آور مربوط به تفاوت های ظریفی در اجزای صورت و تناسبات طلایی در طراحی آناتومی چهره با یکدیگر است. اما گاهاً تناسبات طلایی و یا نسبت های نزدیک به این عدد (1.618) را در بخش های مختلف چهره‌ی افراد می توان یافت. نمونه هایی از تناسبات طلایی در طراحی آناتومی چهره را در چهره های در تصویر 9 مشاهده می کنید. شرح برخی از این تناسبات را می توانید در لیست زیر مطالعه کنید:
- نسبت “خط وسط ارتفاع چشم تا خط میانی لب” به “خط میانی لب تا زیر چانه”
- نسبت “زیر چانه تا زیر بینی” به “زیر بینی تا خط وسط چشم”
- نسبت “فاصلهی مرکز چشم تا زیر چانه” به “فاصلهی نقاط مرکزی دو چشم از هم”
- نسبت “فاصلهی افقی دو طرف چشم” به “انتهای داخلی چشم تا وسط بینی”
- نسبت “ارتفاع گوش” به “عرض گوش” و …
نتیجه گیری
تا اینجا متوجه کاربرد فراوان تناسبات طلایی در طراحی آناتومی چهره در جهان هستی از کوچکترین اجزا تا موارد بسیار بزرگ شدیم. و متوجه شدیم که موارد بسیاری از این نسبت در بدن و چهره انسان نیز یافت می شود. همچنین با توجه به رابطه‌ی این نسبت و نسبت های نزدیک به آن با بحث زیبایی شناسی، هنرمندان و طراحان می توانند در مواردی از این نسبت در آثار خود بهره بگیرند. همانطور که در طول تاریخ نیز چنین بوده و در آثار بسیاری از هنرمندان و طراحان استفاده شده است.
نگارنده: آتوسا شعبانی
سئو شده توسط شرکت دیجیتال مارکتینگ فیبی لند
دیدگاهتان را بنویسید